พลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

AOT climate change stakeholder SDGs

ความสำคัญ

          การบริหารจัดการและขยายโครงสร้างพื้นฐานของท่าอากาศยานส่งผลให้มีการใช้พลังงานเพิ่มมากขึ้น โดยในกระบวนการผลิตไฟฟ้าจะมีการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ดังนั้น ทอท. จึงมีความมุ่งมั่นที่จะเป็นส่วนหนึ่งในการควบคุมอุณหภูมิเฉลี่ยโลก ด้วยการเปลี่ยนผ่านการใช้พลังงานเชื้อเพลิงแบบดั้งเดิมเป็นพลังงานสะอาด (Clean Energy) และการบริหารจัดการพลังงานที่มีประสิทธิภาพ เพื่อบรรเทาผลกระทบทางอ้อมต่อชุมชนและสังคม รวมทั้งตอบสนองต่อความคาดหวังของผู้มีส่วนได้เสียกลุ่มอื่น ๆ เช่น ผู้ถือหุ้น นักลงทุน และนักวิเคราะห์หลักทรัพย์ และหน่วยงานกำกับดูแลที่มีความสนใจในหุ้น/กองทุนที่มุ่งเน้นความยั่งยืน และข้อกำหนดด้านความยั่งยืนในระดับสากลตามลำดับ รวมถึงกลุ่มลูกค้าที่มีแนวโน้มตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อม (Environmental Awareness) สูงขึ้นทุกปี หาก ทอท. สามารถค้นหาโอกาสและลดความเสี่ยงทางธุรกิจจากการบริหารจัดการพลังงานและสภาพภูมิอากาศที่ดีและเป็นไปตามมาตรฐานระดับสากล (Climate-Related Opportunity & Risk) ได้นอกจากจะสามารถสร้างภาพลักษณ์ที่ดีและมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศแล้วยังสามารถดึงดูดนักลงทุนและลูกค้าจากทั่วโลกเข้ามาร่วมลงทุน ซึ่งเป็นผลดีต่อการดำเนินธุรกิจในระยะยาว

นโยบาย

ความมุ่งมั่นของ ทอท.

“ทอท. ไม่ใช่แค่พัฒนาธุรกิจให้เติบโตโดยเน้นไปที่ผลกำไรเพียงเท่านั้น เรายังต้องการการเติบโตอย่างยั่งยืน โดยส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้ได้น้อยที่สุด เพื่อเป็นการแสดงถึงความมุ่งมั่นที่จะเป็น องค์กรที่ยั่งยืนของ ทอท.” 

นโยบาย แผนการดำเนินงานและแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้อง

          ทอท. มุ่งมั่นบริหารจัดการท่าอากาศยานที่อยู่ในความรับผิดชอบตามแนวทางการปฏิบัติด้านสิ่งแวดล้อมที่ดี เพื่อมุ่งสู่การเป็นท่าอากาศยานสากลคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Airport) ทั้ง 6 ท่าอากาศยาน โดยมีการดำเนินงานตามกรอบ Airport Carbon Accreditation (ACA) ของ Airports Council International (ACI) ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการดำเนินการอย่างเป็นรูปธรรม ทอท. ได้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืนและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของ ทอท. (Board Oversight) เพื่อขับเคลื่อนนโยบายและแผนการดำเนินงานต่าง ๆ พร้อมทั้งติดตามผลการดำเนินงานของคณะทำงานทุกหน่วยงานให้สอดคล้องกับนโยบายอย่างใกล้ชิด อีกทั้งการดำเนินงานด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมในท่าอากาศยานทั้ง 6 แห่งของ ทอท. เป็นไปตามแผนวิสาหกิจของ ทอท. ปีงบประมาณ 2566 – 2570 ฉบับทบทวน (ประจำปีงบประมาณ 2567) การพัฒนาที่ยั่งยืนด้านสังคม และสิ่งแวดล้อม ภายใต้ Airport Strategic Positioning และนโยบายด้านสิ่งแวดล้อมในท่าอากาศยาน เพื่อให้การจัดการสิ่งแวดล้อมเป็นไปในทิศทางเดียวกัน และเป็นไปตามข้อกําหนดของกฎหมายอย่างเคร่งครัด

ด้วยตระหนักถึงความสำคัญของการจัดการพลังงานและการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศซึ่งเป็นประเด็นเร่งด่วน ทอท. จึงได้กำหนดนโยบาย แผนการดำเนินงาน และแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย

นโยบายด้านสภาพภูมิอากาศและกิจกรรมของสมาคมการค้า – Airports Council International (ACI)

ACI

          Airports Council International (ACI) มีบทบาทในการลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศผ่านโครงการสิ่งแวดล้อม Airport Carbon Accreditation (ACA) โดยโครงการนี้สนับสนุนให้ท่าอากาศยาน ลดการปล่อยก๊าซ CO₂ เพื่อให้ได้มาตรฐานการรับรองตามระดับที่กำหนด นอกจากนี้ ACI ยังส่งเสริมให้สมาชิกลงทุนในศักยภาพระยะยาว เช่น การนำเทคโนโลยีสะอาดมาใช้ ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนและก๊าซเรือนกระจก รวมถึงการค้นหาโอกาสทางการตลาดใหม่ ๆ โดย ทอท. ได้มีการกำหนดและเปิดเผยนโยบายในด้านที่เกี่ยวข้องเพื่อผลักดันและติดตามการดำเนินงาน ผ่านการร่วมมือระหว่างหน่วยงานภายในด้านการทางต่างประเทศและสิ่งแวดล้อม (Management System For Lobbying Activities & Trade Association Memberships) โดย ทอท. มีจุดยืนที่จะสนับสนุนกิจกรรม/นโยบายขององค์กรภายนอกที่สอดคล้องกับ Paris Agreement ทั้งนี้ ขอบเขตของกิจกรรมที่ ทอท. ได้ดำเนินการเพื่อสนับสนุน ACA ประกอบด้วย (1) สนับสนุนให้ท่าอากาศยาน ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (2) สนับสนุนให้ท่าอากาศยาน นำเทคโนโลยีสะอาดมาใช้เพื่อลดการปล่อยมลพิษ (3) ตั้งเป้าหมายระยะยาวในการลดก๊าซคาร์บอน โดยคำนึงถึงผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และ (4) มุ่งเน้นการปรับตัวและสร้างความทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทั้งนี้ หาก ACI มีการเปลี่ยนแปลงจุดยืนด้าน Climate Change ทอท. จะดำเนินการทบทวนแนวทางการสนับสนุนให้สอดคล้องตามการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวต่อไป (Paris Agreement Review & Monitoring Process)

          นอกจากนี้ เพื่อเป็นการสนับสนุนและผลักดันการแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ตามแนวทางของ Paris Agreement ทอท. ได้มีการแลกเปลี่ยนความรู้เกี่ยวกับการดำเนินงานท่าอากาศยาน รวมถึงสร้างความสัมพันธ์กับผู้บริหารจาท่าอากาศยาน ในภูมิภาคอื่น ๆ ซึ่งช่วยเพิ่มโอกาสในด้านช่องทางการตลาดและการค้าระหว่างพันธมิตรทางธุรกิจ (Trade Associations) และส่งเสริมภาพลักษณ์ของ ทอท. ในฐานะผู้นำด้านการขนส่งสินค้าทางอากาศ โดยเฉพาะในประเด็นการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตามวาระ Net Zero การเป็นสมาชิกของสมาคมที่มุ่งเน้นประเด็นด้านภูมิอากาศยังสะท้อนให้เห็oถึงบทบาทของ ทอท. ในการสนับสนุนนโยบายและกิจกรรมเพื่อลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในระดับสากล (Climate-Related Direct Lobbying Activities) รวมไปถึงการได้เข้าร่วมเป็นเจ้าภาพการประชุม ACI Asia-Pacific & Middle East Regional Environmental Committee ครั้งที่ 18 และ 19 ระหว่างวันที่ 12- 13 มีนาคม 2567 ณ เมืองบังคาลอร์ สาธารณรัฐอินเดีย และ 10 – 12 กันยายน 2567 ณ โรงแรม Chatrium Grand Bangkok ตามลำดับ และในกรณีที่การปฏิบัติหรือการแสดงออกของสมาคมนั้นขัดกับจุดยืนของบริษัทอย่างมีนัยสำคัญ ทอท. เองนั้นก็มีความพร้อมที่จะแสดงความคิดเห็นต่อการปฏิบัตินั้นอย่างประนีประนอม (Framework For Addressing Misalignments)

แนวทางการจัดการ

           ทอท. กำหนดยุทธศาร์ด้านสิ่งแวดล้อมในภาพรวมและแผนการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยพิจารณาให้เป็นไปตามกรอบการการเปิดเผยข้อมูลทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับสภาพอากาศ หรือ Task Force on Climate-related Financial Disclosure (TCFD) โดยมีองค์ประกอบดังนี้

ยุทธศาตร์ด้านสิ่งแวดล้อมในภาพรวม

Task Force on Climate-related Financial Disclosure (TCFD)

AOT TCFD

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม 

AOT-Climate-Change-Management

การกำกับดูแล

โครงสร้างการบริหารจัดการ (Climate Governance) 

           ทอท. มีหน่วยงานที่รับผิดชอบด้านพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตั้งแต่ระดับกรรมการ (Board Oversight) จนถึงระดับปฏิบัติงาน (Management Position) โดยมีคณะอนุกรรมการด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืนและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของ ทอท. (Board Level Committee With Oversight Of Climate-Related Issues) ประกอบด้วย สายงานวิศวกรรมและการก่อสร้างและสายงานปฏิบัติการและบำรุงรักษา โดยมีฝ่ายกลยุทธ์องค์กรประสานความร่วมมือเพื่อให้มั่นใจว่าการดำเนินงานด้านการพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นไปตามความคาดหวังของกรอบการประเมินและมาตรฐานด้านความยั่งยืนในระดับสากล 

ตารางตัวชี้วัด
โครงสร้างการบริหารจัดการ (Climate Governance) บทบาทและความรับผิดชอบ
ระดับกรรมการ (Board Level)
  • คณะกรรมการด้านความรับผิดชอบต่อสังคมเพื่อพัฒนาสู่ความยั่งยืนของ ทอท.
  • กำหนดแนวทางการดำเนินงาน อนุมัตินโยบาย และกำกับความก้าวหน้าตามแผนการบริหารจัดการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ระดับผู้บริหาร (Management Level)
  • คณะอนุกรรมการด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืนและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของ ทอท.
  • กำกับดูแลการดำเนินงานให้เป็นไปตามเป้าหมาย และผลักดันการบริหารจัดการความเสี่ยงและโอกาสด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ระดับปฏิบัติการ (Operational Level) สำนักงานใหญ่
  • สายงานวิศวกรรมและการก่อสร้าง
  • สายงานยุทธศาสตร์
  • บริหารจัดการความเสี่ยงและโอกาสของโครงการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับโครงการและติดตาม (Review And Monitoring) ประสิทธิภาพด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตามเป้าหมายและแนวทางจัดการ
ท่าอากาศยาน
  • ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
  • ท่าอากาศยานดอนเมือง
  • ท่าอากาศยานเชียงใหม่
  • ท่าอากาศยานภูเก็ต
  • ท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง เชียงราย
  • ท่าอากาศยานหาดใหญ่
  • ดำเนินงานระดับโครงการ
  • รายงานผลการดำเนินงานด้านสภาพภูมิอากาศ
  • รายงานความเสี่ยงด้านสภาพภูมิอากาศ

แรงจูงใจในการจัดการที่เกี่ยวข้องกับสภาพภูมิอากาศ

         ทอท. ได้กำหนดผลตอบแทนให้แก่พนักงานของ ทอท. เพื่อเพิ่มแรงจงใจในการดำเนินงานด้านพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยแบ่งออกเป็น 3 ระดับ ดังนี้

กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ การบรรลุเป้าหมายด้านพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ...
ผู้บริหารระดับสูง การบรรลุเป้าหมายการวัดผลและผลประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ...
พนักงานระดับปฏิบัติการ รางวัลสำหรับผู้ชนะการประกวดโครงการแนวคิดสร้างสรรค์ Innolution...

กลยุทธ์

          ทอท. มีแนวทางในการจัดการด้านพลังงาน (Actions To Reduce The Amount Of Energy Used) และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศหลัก 4 แนวทาง ดังนี้  

⚡ ดัชนีพลังงาน 🌍 Airport Carbon Accreditation (ACA) 🤝 การร่วมมือกับองค์กรระหว่างประเทศ 🎯 แรงจูงใจในการจัดการที่เกี่ยวข้องกับสภาพภูมิอากาศ
ดำเนินการจัดทำรายงานสรุปการวัดผลและผลประเมินประสิทธิภาพ (Energy Audits) เชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Eco-Efficiency) เป็นประจำทุกปี ครอบคลุมทั้งสำนักงานใหญ่และ 6 ท่าอากาศยานของ ทอท. โดยมาจากการรวบรวมข้อมูลการใช้พลังงานของท่าอากาศยาน (Energy Report) เทียบกับรายได้ของ ทอท. และนอกจากการรวบรวมสถิติการใช้พลังงานแล้วนั้น ยังมีการศึกษาเพื่อค้นหาโอกาสใหม่ ๆ ในการลดการใช้พลังงานอย่างต่อเนื่อง โดยมีงบประมาณสำหรับการดำเนินงานดังกล่าวโดยเฉพาะ ทอท. มีการจัดเก็บและรายงานข้อมูลการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของท่าอากาศยานทั้ง 6 แห่งของ ทอท. ตามแนวทาง Airport Carbon Accreditation (ACA) โดยมีท่าอากาศยานที่มีข้อมูลเพียงพอต่อการรับรองในระดับ 3 Optimization จำนวน 5 แห่ง และเพียงพอต่อการรับรองในระดับ 1 Mapping จำนวน 1 แห่ง ที่แสดงถึงการเก็บข้อมูลและดำเนินการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกตลอดห่วงโซ่อุปทาน (Evaluation Of Progress In Reducing Energy Consumption) โดยทุกท่าอากาศยานของ ทอท. ได้จัดทำและดำเนินงานตามแผนการจัดการคาร์บอน (Carbon Management Plan)
  • ทอท. เข้าร่วมเป็นสมาชิก (Trade Association Membership) กับ ACI (Airport Council International) เพื่อผลักดันการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตามแนวทางของ Paris Agreement (Direct Paris-Aligned Lobbying Activities) โดยมีสายงานยุทธศาสตร์ สำนักการต่างประเทศของ ทอท. เป็นผู้รับผิดชอบหลัก
  • ทอท. เข้าร่วมเป็นสมาชิกกับ UNGC (United Nations Global Compact) โดยการประกาศความมุ่งมั่นที่จะดำเนินตามหลักของ UNGC 10 ประการ ที่ครอบคลุมการดำเนินงานด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ทอท. กำหนดผลตอบแทนให้แก่พนักงานของ ทอท. เพื่อเพิ่มแรงจูงใจในการดำเนินงานด้านพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยแบ่งออกเป็น 3 ระดับ:
  • กรรมการผู้จัดการใหญ่
  • ผู้บริหารระดับสูง
  • พนักงานระดับปฏิบัติการ

การบริหารจัดการความเสี่ยง

          ทอท. มีแนวทางในการบริหารจัดการความเสี่ยงด้านพลังงานและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ที่เป็นไปตามคู่มือการบริหารความเสี่ยง ปีงบประมาณ 2567 และผนวกเข้ากับการดำเนินธุรกิจของ ทอท. ตลอดห่วงโซ่อุปทาน โดยเริ่มจากการวิเคราะห์ฉากทัศน์ด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Scenario) การประเมินความเสี่ยงและโอกาสทางธุรกิจ (Risk & Opportunity Assessment) และแนวทางการปรับตัว (Physical Climate Risk Adaptation) ทางขับ (Taxi way) ของ ทอท. ถือเป็นหนึ่งในการบูรณาการแนวคิดการบริการคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Service) ที่คำนึงถึงระยะเวลาของการเคลื่อนที่ของอากาศยานจากการลงจอดสู่อาคารผู้โดยสาร โดยออกแบบให้ใช้ระยะเวลาสั้นที่สุด ในขณะที่ยังคงเป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัยขององค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization : ICAO) เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของสายการบิน โดยคิดเป็นมูลค่าคาร์บอนที่หลีกเลี่ยงได้ XX บาท (Avoided Carbon Emissions Pricing) (คิดเป็นร้อยละ XX ของรายได้ ทอท.)

🔍
3.1 การวิเคราะห์ฉากทัศน์
(Climate-Related Scenario Analysis)
ทอท. ดำเนินการวิเคราะห์ฉากทัศน์ (Scenario Analysis) ด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อพยากรณ์สถานการณ์ในกรณีที่อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกเพิ่มขึ้นมากกว่า น้อยกว่า และเท่ากับ 2 องศาเซลเซียส (2°C or below 2°C, and above 2°C) ทั้งในเชิงกายภาพ (Physical Scenario) และการเปลี่ยนผ่าน (Transition Scenario)
📈
3.2 การประเมินความเสี่ยงและโอกาสทางธุรกิจ
(Financial Risk & Opportunities Of Climate Change)
ทอท. ดำเนินการระบุความเสี่ยง ระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว (Time Horizon) ของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศตลอดห่วงโซ่คุณค่าของ ทอท. โดยครอบคลุมข้อกำหนดด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทั้งในปัจจุบันและในอนาคต (Current & emerging Regulation) เทคโนโลยี (Technology) กฎหมาย (Legal) การตลาด (Market) ชื่อเสียงของ ทอท. (Reputation) และด้านกายภาพทั้งแบบฉับพลัน (Acute) และสะสม (Chronic) และค้นหาโอกาสทางธุรกิจจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยอ้างอิงราคาคาร์บอนภายใน (Internal Carbon Price) ของสิงคโปร์ เพื่อผลักดันการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของการดำเนินธุรกิจ (Change Internal Behavior) ยกระดับประสิทธิภาพการใช้พลังงาน (Drive Energy Efficiency) และเพิ่มจำนวนการลงทุนคาร์บอนต่ำ (Drive Low-Carbon Investments)
🔄
3.3 แนวทางการปรับตัว
(Climate Risk Adaptation)
ทอท. กำหนดแผนความต่อเนื่องทางธุรกิจ (Business Continuity Plan) เพื่อเป็นแนวทางในการรับมือกับภัยพิบัติทางธรรมชาติจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ที่ได้รับการรับรองระบบตามมาตรฐานสากล ISO 22301:2019 ในขอบข่าย Business Continuity Management of airport Service ครอบคลุมสำนักงานใหญ่และ 6 ท่าอากาศยาน โดยมีระยะเวลาของการรับรอง 3 ปี ระหว่างปีงบประมาณ 2565 – 2568 (แนวทางการปรับตัวครอบคลุมสถานที่ปฏิบัติการในอนาคตของ ทอท.)

การประเมินความเสี่ยงด้านการเปลี่ยแปลงสภาพภูมิอากาศ

          ทอท. ดำเนินการประเมินความเสี่ยงด้านการเปลี่ยแปลงสภาพภูมิอากาศรายท่าอากาศยาน 6 แห่งและสำนักงานใหญ่  โดยพิจารณาความเสี่ยงอย่างรอบด้าน (ความเสี่ยงด้านกลยุทธ์ ด้านการปฏิบัติงาน ด้านการเงิน และด้านกฎระเบียบ) ทั้งนี้ ผลประเมิน พบว่า การเปลี่ยแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลให้เกิดระดับความรุนแรงและโอกาสเกิดของของภัยพิบัติทางธรรมชาติสูงขึ้นซึ่งถือเป็นปัจจัยเสี่ยงในภาพรวม (สำนักงานใหญ่และ 6 ท่าอากาศยาน) ต่อด้านการปฏิบัติงานของ ทอท. (Operational Risk) และด้านการเงิน (Financial Risk) ในระดับปานกลาง (โอกาสเกิดทุกปี ความรุนแรงต่ำ) ถือเป็นปัจจัยเสี่ยงทางกายภาพ (Physical Risk) ตามกรอบการรายงาน Task Force on Climate-related Financial Disclosure (TCFD) โดยคาดการณ์ว่า หากมีภัยพิบัติเกิดขึ้น อากาศยาน ยานพาหนะ อุปกรณ์บริการต่าง ๆ จะได้รับความเสียหาย การคมนาคมทางบก และทางอากาศหยุดชะงัก ส่งผลให้ผู้โดยสารผู้ใช้บริการ พนักงานอาจได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต ทรัพย์สินเสียหาย สูญเสียรายได้ โดยคิดเป็นสัดส่วนผลกระทบที่ได้รับ 1 ใน 4 ส่วน หรือหยุกชะงักไม่เกิน 1 ชั่วโมงต่อกิจกรรมและการบริการของ ทอท. (โอกาสเกิดอยู่ที่ 1 ปีครั้ง) และมีทรัพยากรที่ได้รับผลกระทบดังนี้ บุคลากร อาคาร/สถานที่ปฏิบัติงาน เครื่องมืออุปกรณ์ สิ่งอำนวยความสะดวก การขนส่ง การเงิน คู่ค้า ผู้ให้บริการ และผู้มีส่วนได้เสียอื่น ๆ ทั้งนี้ ทอท. ได้กำหนดแนวทางการรับมือกับภัยพิบัติทางธรรมชาติจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ รวมถึงบูรณาการแนวปฏิบัติเข้ากับแผนความต่อเนื่องทางธุรกิจของ ทอท 

ตัวอย่างการประเมินด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศท่าอากาศยานดอนเมือง

ตารางการบริหารความเสี่ยง
ความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ : ภัยพิบัติทางธรรมชาติ ระดับความเสี่ยง แนวทางการบริหาร
ก่อนบริหาร เป้าหมาย หลังบริหาร
น้ำท่วม ปานกลาง ต่ำ ปานกลาง กำหนดแผนการจัดการน้ำฝน/การทำแนวกั้นน้ำจากภายนอกและการซ่อมแซมบำรุงรักษาระบบระบายน้ำ
พายุ ปานกลาง ต่ำ ต่ำ ติดตั้งอุปกรณ์แจ้งเตือนสภาพอากาศและกำหนดแนวทางการประสานงานกับกรมอุตุนิยมวิทยาและวิทยุการบินอย่างใกล้ชิด
เพลิงไหม้ ปานกลาง ต่ำ ต่ำ กำหนดแนวทางในการดำเนินงานในภาวะเพลิงไหม้
แผ่นดินไหว ปานกลาง ต่ำ ต่ำ ติดตั้งระบบป้องกันไฟดับจากแผ่นดินไหว

เป้าหมายและตัวชี้วัด (Metrics & Targets)

เป้าหมาย หน่วย ปีฐาน 5% 10% 15% 20%
ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ต่อจำนวนผู้โดยสาร ปีฐาน 5% 10% 15% 20% 25%
2. การเพิ่มปริมาณการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ร้อยละ 20 จากปีฐาน (ปี 2567) ภายในปี 2571 คาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ปีฐาน 5% 10% 15% 20%

หมายเหตุ :

               ** ค่าปีฐานและค่าเป้าหมายอาจมีการทบทวนภายหลังได้รับตัวเลขปีฐาน และจะมีการขอความร่วมมือจากหน่วยงาน   ภายในที่อาจมีความเกี่ยวข้องตามความเหมาะสมเป็นรายโครงการ

              *** เป้าหมายที่ 1 และ 4 อยู่ระหว่างการศึกษาและจัดทำแผนแม่บทสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ หากมีแผนงานที่ชัดเจนจะคำนวณและทบทวนเป้าหมายอีกครั้ง

Airport Carbon Accreditation (ACA)

          ทอท. ควบคุมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการบริหารจัดการท่าอากาศยานตามแนวทางของ Airport Carbon Accreditation โดย มีการจัดเก็บและรายงานข้อมูลการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของท่าอากาศยานทั้ง 6 แห่งของ ทอท.ที่อยู่ในระดับ 1 การจัดเก็บข้อมูลคาร์บอนฟุตพริ้นท์ (Mapping) และ 3 การร่วมลดคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของห่วงโซ่อุปทาน (Optimization)

AOT ACA Lv.3
AOT ACA Lv.3
AOT ACA Lv.3
AOT ACA Lv.3
AOT ACA Lv.3
BKK
DMK
CNX
HDY
CEI
HKT

หมายเหตุ:

  • ระดับ 1 Mapping หมายถึง การจัดทำและทวนสอบรายงานคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของการบริการจัดการท่าอากาศยานตามมาตรฐาน
  • ระดับ 2 Reduction หมายถึง การจัดทำแผนบริหารจัดการคาร์บอน (Carbon Management Plan) ที่แสดงถึงเป้าหมายและแนวทางในการลดก๊าซเรือนกระจก
  • ระดับ 3 Optimization หมายถึง การเพิ่มขอบเขตของรายงานคาร์บอนฟุตพริ้นท์ ให้ครอบคลุมตลอดห่วงโซ่อุปทาน
  • ระดับ 4 Neutrality หมายถึง การซื้อขาย Carbon Credit เพื่อชดเชยปริมาณก๊าซเรือนกระจกของท่าอากาศยาน

การดำเนินงาน

การกำหนดราคาคาร์บอนภายใน (Internal Carbon Price) องค์กรสำหรับการประเมินผลกระทบทางการเงินในความเสี่ยงเชิงเปลี่ยนผ่าน (Transition Risk) : กฎระเบียบด้านสภาพภูมิอากาศ (Carbon Tax)

           การใช้ราคาคาร์บอนภายในองค์กรถือเป็นกฎระเบียบที่มุ่งลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (GHG) ตามกรอบความตกลง NDC อาจนำไปสู่การบังคับใช้ภาษีคาร์บอนในประเทศไทย โดยราคาคาร์บอนภายในองค์กรของ ทอท. ถูกกำหนดเป็นราคาที่อ้างอิงจากราคาภาษีคาร์บอนของสิงคโปร์ ซึ่งเป็นประเทศแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ซึ่งประเทศไทยอยู่ในภูมิภาคเดียวกัน) ที่บังคับใช้กฎระเบียบดังกล่าว ราคาภาษีคาร์บอนที่ใช้คือ 5 SGD/tCO2e หรือ 115 THB/tCO2e ซึ่งถูกนำมาใช้ภายในองค์กร เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจของผู้บริหารในด้านประสิทธิภาพพลังงาน (Energy Performance)และโครงการที่เกี่ยวข้องกับการลดการปล่อยคาร์บอน

กิจกรรมที่โดดเด่นด้านการจัดการพลังงาน

ICT as a Low-Carbon Enabler

          เพื่อให้เป็นไปตามยุคสมัยของบริบทโลกเทคโนโลยีในปัจจุบัน ทอท. มีการปรับตัวและสนับสนุนความมุ่งมั่นในการนำระบบเทคโนโลยีและการสื่อสารที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมาปรับใช้ในการดำเนินงานอย่างครบถ้วนและเป็นระบบ ประกอบด้วย การลดการใช้พลังงาน และการจัดการทรัพยากรด้านสารสนเทศ (ICT) อย่างคุ้มค่าและไม่ส่งผลกระทบต่อการให้บริการ เพื่อให้การบริหารธุรกิจของ ทอท. เติบโตอย่างยั่งยืน ผ่านการกำหนดนโยบายบริหารจัดการการเลือกใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของ ทอท. (AOT Green ICT Management Policy)

ICT as a low-carbon enabler: Digital ecosystem ลดการใช้พลังงานและช่วยแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

โครงการอนุรักษ์พลังงาน 6 ท่าอากาศยาน (การลดการใช้ไฟฟ้าของ ทอท.)

         ทอท. ดำเนินโครงการอนุรักษ์พลังงาน 6 ท่าอากาศยาน โดยกำหนดให้ท่าอากาศยานภายใต้การบริหารจัดการของ ทอท. ตั้งเป้าหมายการลดใช้ไฟฟ้าเทียบกับปริมาณการใช้ไฟฟ้าของปีก่อนหน้า และดำเนินกิจกรรมภายในปีงบประมาณเพิ่มบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้เป็นประจำทุกปี เช่น แผนการเปลี่ยนหลอดไฟเป็นแบบประหยัดพลังงาน (LED) การเพิ่มประสิทธิภาพเครื่องทำน้ำเย็น (Chiller) การฝึกอบรมสร้างความตระหนักรู้ให้แก่พนังาน ทอท. ถึงผลกระทบของการใช้ไฟฟ้าต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม รวมถึงประโยชน์ที่ ทอท.จะได้รับจากการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ไฟฟ้าหรือการเปลี่ยนแหล่งพลังงานเป็นพลังสะอาด เป็นต้น นอกจากนี้ 6 ท่าอากาศยานจัดทำรายงานแสดงรายละเอียดการใช้ไฟฟ้าและค่าใช้จ่ายทั้งหมด ซึ่งถือเป็นการตรวจสอบภายในของ ทอท. เพิ่อค้นหาแนวทางและโอกาสในการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ไฟฟ้าและลดการใช้ไฟฟ้าในอนาคต เป็นประจำทุกปี ตารางต่อไปนี้สรุปผลการดำเนินงานภายใต้โครงการอนุรักษ์พลังงาน 6 ท่าอากาศยาน ในปี 2567

ท่าอากาศยาน เป้าหมายการลดใช้ไฟฟ้า
(เทียบกับปี 2566)
ผลการดำเนินงาน 2567 กิจกรรม
ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ลดลงร้อยละ 0.39 ลดลงร้อยละ 0.39
  • ปรับเปลี่ยนเครื่องปรับอากาศ อาคาร AMF4 เป็นเครื่องรุ่นใหม่ประสิทธิภาพสูง
  • ปรับเปลี่ยนเครื่องปรับอากาศ อาคาร MTS1 จากระบบปรับอากาศแบบแยกส่วน เป็นแบบน้ำยาแปรผัน (VRF)
  • เปลี่ยนหลอดไฟประสิทธิภาพสูง ชนิด LED
ท่าอากาศยานดอนเมือง ลดลงร้อยละ 0.2 ลดลงร้อยละ 1.24
  • ความรู้ด้านการจัดการพลังงานในส่วนงาน
  • ปิดไฟ ถอนปลั๊ก เทศกาลสงกรานต์
ท่าอากาศยานเชียงใหม่ ลดลงร้อยละ 1 ลดลงร้อยละ 3.18
  • Let’s Save Energy ประหยัดพลังงานง่าย ๆ ด้วยมือเรา
  • การรณรงค์เพื่อลดการใช้พลังงาน
ท่าอากาศยานภูเก็ต ลดลงร้อยละ 0.06 ลดลงร้อยละ 0.06
  • การสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์พลังงาน (ฉบับคนยุคใหม่)
  • ตอบคำถามอนุรักษ์พลังงาน
ท่าอากาศยานหาดใหญ่ ลดลงร้อยละ 1 ลดลงร้อยละ 1.41
  • Let’s Save Energy ประหยัดพลังงานง่าย ๆ ด้วยมือเรา
  • การรณรงค์เพื่อลดการใช้พลังงาน
ท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง เชียงราย ลดลงร้อยละ 1 ลดลงร้อยละ 0.89
  • Let’s Save Energy : เคล็ดไม่ลับประหยัดพลังงาน
  • การรณรงค์เพื่อลดการใช้พลังงาน

โครงการด้านพฤติกรรมลดการใช้พลังงาน

“Car Free Day:
มาเดิน มาปั่นจักรยาน หรือใช้ระบบขนส่งสาธารณะลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคลเพื่อส่งเสริมการใช้ทางเลือกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ร่วมกันสร้างการเปลี่ยนแปลงและทำให้เมืองของเราน่าอยู่มากขึ้น”

“ท่องเที่ยวรักษ์โลก:
6 ไอเดีย ท่องเที่ยวรักษ์โลก AOT ขอนำไอเดียเที่ยวสไตล์รักษ์โลกมาฝากผู้โดยสารทุกท่านแล้วมาเที่ยวแบบ Low Carbon Tourism ไปด้วยกัน”

กิจกรรมที่โดดเด่นด้านการจัดการสภาพภูมิอากาศ

ต้นแบบท่าอากาศยานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Green Airport) แห่งแรกในไทย

          ทอท. มุ่งผลักดันท่าอากาศยานสุวรรณภูมิสู่การเป็นต้นแบบ Green Airport หรือท่าอากาศยานที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมแห่งแรกในประเทศไทย ผ่านการจัดการด้านสิ่งแวดล้อมและการจัดการพลังงานอย่างต่อเนื่อง โดยอาคาร SAT-1 ได้มีการออกแบบให้เป็นอาคารยั่งยืน (Sustainable Building) และมีการติดตั้ง Solar Power Solar Rooftop และ Floating ที่สามารถผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ได้กว่า 78,000,000 kMW ต่อปี (หลีกเลี่ยง 7,277.82 tCO2e ต่อปี) นอกจากนี้อาคาร

          SAT-1 ยังได้รับรางวัล Prix Versailles ในฐานะสนามบินที่สวยที่สุดในโลกประจำปี 2567 (The World’s Most Beautiful List 2024) จากคณะกรรมการThe Prix Versailles Selection Committee ร่วมกับ United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization หรือ UNESCO

☀️ Solar Rooftop
บนหลังคาอาคารผู้โดยสาร
☀️ Solar Rooftop
บนหลังคาอาคารซ่อมบำรุง AMF
☀️ Solar Rooftop และ Floating
สำหรับระยะที่ 2
  • กำลังการผลิต 4.40 MW
  • ผลิตไฟฟ้าได้ 5,733,579.66 kWh (เทียบเท่าการปลูกต้นไม้มากกว่า 1,900 ต้น)
  • คิดเป็นร้อยละ 2 ของการใช้พลังงานทั้งหมดของอาคาร
  • คิดเป็นร้อยละ 9 ของพลังงานไฟฟ้าที่ใช้ในการผลิตน้ำเย็นในอาคารผู้โดยสาร
  • ประหยัดการใช้พลังงาน 4,125,364 RTH คิดเป็นมูลค่า 29,950,144 บาท/ปี
  • กำลังการผลิต 0.20 MW
  • ผลิตไฟฟ้าได้ 289,810 kWh คิดเป็นมูลค่า 1,031,723.60 บาท/ปี
  • สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ 26.71 ตันคาร์บอน/ปี และเทียบเท่าการปลูกต้นไม้ประมาณ 100 ต้น/ปี
  • กำลังการผลิต 29.39 MW
  • เริ่มดำเนินการในปีงบประมาณ 2568
  • คาดการณ์การผลิตไฟฟ้าได้ 72,945,980 kWh คิดเป็นมูลค่า 259,687,688.80 บาท/ปี
  • สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ 6,722.70 ตันคาร์บอน/ปี และเทียบเท่าการปลูกต้นไม้ประมาณ 24,900 ต้น/ปี

การออกแบบทางวิ่งเส้นที่ 3 และ 4 เพื่อลดการใช้น้ำมันของเครื่องบินลงจอด

        ทอท. ได้ดำเนินการเปิดใช้งานทางวิ่งเส้นที่ 3 หรือ รันเวย์ 3 ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิในวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567 ซึ่งนอกจากจะเพิ่มประสิทธิภาพในการให้บริการ เพิ่มโอกาสในการเติบโตทางธุรกิจจากการเพิ่มขีดจำกัดการรองรับเที่ยวบินลงจอด จาก 68 เที่ยวบินต่อชั่วโมง เป็น 94 เที่ยวบินต่อชั่วโมง และยังได้มีการออกแบบให้ลดระยะเวลาในการออกตัว (Departing) การลงจอด (Arriving) และการเคลื่อนที่ไปบนพื้นทางขับ (Taxi) ที่จะส่งผลให้เกิดการลดการใช้พลังงาน หรือน้ำมันของเครื่องบินรวมไปถึงลดการเกิดมลพิษจากเครื่องยนต์ที่เผาไหม้ นอกจากนี้การออกแบบรันเวย์ของ ทอท. นั้น ได้มีการคำนึงถึงความปลอดภัยตามมาตรฐาน ICAO อีกด้วย

*หมายเหตุ : ดำเนินการคำนวณโดยอ้างอิงข้อมูล Emission Factor จาก Airport Carbon and Emission Reporting Tool (ACERT) version 4.1, ACI โดยมีค่าเท่ากับ 3.1528 kgCO2eq/kg อัตราการประหยัดน้ำมันต่อเที่ยวบิน = 0.012 ตัน/เที่ยวบิน Emission Factor = 3.1528 ตัน CO₂e / ตันน้ำมัน

อาคารประหยัดพลังงานที่ได้มาตรฐาน LEED ระดับ Gold

          ทอท.ดำเนินการก่อสร้างอาคารสำนักงานใหญ่แห่งที่ 2 ของ ทอท. และอาคารสำนักงานสถาบันวิทยาการท่าอากาศยาน โดยคำนึงถึงการใช้งานอาคารอย่างมีประสิทธิภาพ และรักษาสิ่งแวดล้อม โดยคำนึงถีง การใช้ทรัพยากร พลังงาน และสภาพเเวดล้อมอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ใช้งาน โดยทั้ง 2 อาคารนี้อยู่ในประเภท LEED for Building Design and Construction (LEED BD+C) ซึ่งเป็นอาคารที่สร้างใหม่ หรืออาคารที่ปรับปรุงใหม่ (New Construction / Major Renovation โดย ทอท.ขอรับรองมาตรฐานอาคารประหยัดพลังงาน LEED ในระดับ GOLD

การบรรยาย และการมีส่วนร่วมด้านสิ่งแวดล้อมกับหน่วยงานภายนอก

การบรรยายในหัวข้อ Carbon Emissions Reduction in Tourism, Mobility & Infrastructure –Toward Thailand Net Zero Goal
การประชุม ACI ESG Framework Validation Forum ส่งเสริมการพัฒนาท่าอากาศยานอย่างยั่งยืน
การประชุม 2024 ACI World Committee Forum
สัมมนา Road To NET ZERO 2024: The Extraordinary Green – Green Transportation and Logistic